مقدمه

دیک دیویس (۱۹۴۵-)، استاد ممتاز زبان و ادبیات کلاسیک فارسی دانشگاهِ دولتی اُهایو، شاعر، محقّق، و مترجمی چیره‌دست است و در این سه حوزه خالقِ آثاری ارزشمند و خواندنی. پرداختنِ بایسته به این حوزه‌ها نیازمندِ جستاری مستقل در بابِ هریک است. موضوعِ جستار حاضر بررسی هنر ترجمۀ دیویس؛ آن‌ هم فقط از فارسی به انگلیسی است، چراکه او از زبان­ ایتالیایی نیز آثاری را به انگلیسی ترجمه کرده است. بی‌گمان، دیویس در عدادِ آن دسته از مترجمانِ کامیابی است که «کارنامۀ درخشانی در کار ترجمۀ متون ادبی از فارسی به انگلیسی دارد» (امامی، ۳۹۳). در ابتدا به‌اختصار زندگینامه و در ادامه ترجمه‌های او را مرور می‌کنیم.

دیک دیویس در سال ۱۹۴۵ در پورتموث، شهری ساحلی در جنوب انگلستان، به دنیا آمد. امّا بیشتر دوران خاطره‌انگیزِ کودکی‌اش را در دِهی کوچک نزدیک مرز اسکاتلند، گذراند. دیویس در آنجا به مدرسه رفت. معلم ادبیات مدرسه او را به خواندن و سرودن ترغیب کرد. دیویس بعدها با تشویق همین معلم به دانشگاه کیمبریج رفت و ادبیات انگلیسی خواند. او مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشدش را به‌ترتیب در ۱۹۶۶ و ۱۹۷۰ در رشتۀ ادبیات انگلیسی از دانشگاه کیمبریج، و دکترایش را در ادبیات کلاسیک فارسی در سال ۱۹۸۸ از دانشگاه منچستر دریافت کرد. وی در دانشگاه‌های متعددی مثل کالیفرنیا، نیوکاسل، دورهام و تهران تدریس کرده، و از سال ۲۰۱۲ استاد ممتاز بازنشستۀ ادبیات فارسی و ایران‌شناسی دانشگاه دولتی اوهایوی آمریکاست.