… در باب ریشهٔ این کلمه سه نظر وجود دارد. نظریه‌ای که کلمۀ ترجمه و ترجمان را اصالتاً عربی دانسته و آن را از ریشهٔ «رجم» می‌داند. مشهورترین قائل به این نظریه راغب اصفهانی در المفردات فی غریب القرآن است که ذیل کلمهٔ رجم یعنی سنگ انداختن (رجم فهو مرجوم: سنگسار شد) و در ادامه بیان واژه‌های مختلف رجم، چون به کلمۀ ترجمان می‌رسد آن را در نسبت با زبان معنا می‌کند: «ترجمان: بر وزن تفعلان یعنی تندزبانی و مؤثر سخن گفتن» (مفردات راغب اصفهانی، ص۵۵). راغب هیچ اشاره‌ای نیز ندارد که چگونه از مفهوم کلی سنگ انداختن به تندزبانی و مؤثر سخن گفتن رسیده و اگر نسبتی میان ترجمان و رجم به معنای سنگ انداختن وجود ندارد چرا ترجمان را ذیل واژهٔ رجم آورده، اما مترجم کتاب مفردات، ذیل این کلمه و در پاورقی بدون اشاره به ریشهٔ رجم، ترجمان را معرب آرامی یا فارسی می‌داند: «ترجمان یعنی زبانی را به زبان دیگر برگرداندن که آن را معرّب از آرامی یا فارسی می‌دانند. ترجمان و ترجمان با فتحه و ضمّهٔ حرف (ت) یعنی تفسیرکننده که با حرف (ت) اصلی است. قد ترجم کلامه: او سخنش را به زبان دیگر برگرداند و تفسیر کرد. جمعش تراجم است. واژهٔ ترجمه و تراجم در زبان امروز به معنی شرحِ‌حال است، کتاب تراجم: کتاب‌های شرح‌حال (ترجمه مفردات، غلامرضا خسروی حسینی، ص۵۵).