بحث از ترجمه فیلم در ایران تقریبا تازه است و مقالات چندانی در باره آن نوشته یا منتشر نشده است. در مورد تاریخچه ترجمه فیلم در ایران هیچ مقاله مستقلی در دست نیست. در اینجا با نگاهی به نامهای مربوط به هفتاد و سه سال پیش، مسایلی درباره ترجمه فیلم در آن سال ها مطرح شده است. این مقاله در فرصتی اندک به نگارش در آمد و جای آن دارد که با اتکا به منابع بیشتر و پژوهش ژرف تر، گسترش یابد. نگارنده در این زمینه پذیرای نظرات صاحب نظران است.
الف: سینما
مظفر الدین شاه در سال ۱۲۷۹ شمسی که برای معالجه رهسپار فرنگ شد یک دستگاه «سینموفتو گراف» خریداری کرد و به ایران آورد. آغاز تاریخ سینمای ایران را نیز همین سال می دانند. نخستین فیلم های ایرانی، مستندهایی گزارشی و کوتاه است که میرزا ابراهیم خان صحاف باشی از دربار و مراسم گرفته است

…