راهی در ترجمه شعر

همه ترجمه شناسان قبول دارند که ترجمه شعر مشکل ترین ترجمه هاست. علت اصلی آن استعاری و عاطفی و به طور کلی مجازی بودن زبان شعر است. راهی که ادوارد فیتز جرالد در ترجمه رباعیات خیام رفته این بوده که قالب شاعرانه ای در شعر انگلیسی انتخاب کرده و مفاهیم خیامی را در آن ریخته است. ترجمه او مسلما ترجمه لفظی دقیقی نیست. اما خواندن آن برای انگلیسی زبان لذت بخش بوده است. به عبارت دیگر، فیتز جراند برداشت خود از خیام را در زبانی شاعرانه به انگلیسی زبانها عرضه کرده است. به راحتی می توان نشان داد که تعبیراتی در ترجمه فیتز جراند آمده که در شعر خیام نیست، و برعکس. أما اگر فیتز جرالد خیام را نه آزاد بلکه تحت اللفظی ترجمه می کرد چه می شد؟ مسلما مورد توجه خوانندگان انگلیسی زبان قرار نمی گرفت، زیرا هم خواندنش سخت بود و هم لذت کمتری به خواننده می داد. البته، به جرئت می توان گفت که اگر خواننده انگلیسی حوصله به خرج می داد، با خواندن چنین ترجمه ای بهتر می توانست به تعبيرات و استعارات خیام پی ببرد. ضمنا، چنانچه این فرد انگلیسی زبان دانشجوی ادبیات فارسی در ایران یا هر جای دیگر می بود، از طریق مقابله این ترجمه تحت اللفظی با رباعیات خیام، می توانست شعر خیام را به زبان فارسی بخواند و بفهمد و تعبیرات را در سطح خرد، دریابد. البته، شعر را معمولا این گونه نمی خوانند


بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *