یادداشت‌های یک ویراستار

دستور خط فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سال ۱۳۸۰ منتشر شد. این شیوه‌نامه محصول هم‌فکری چندین تن از زبده‌ترین ادیبان و زبانشناسان زمانۀ ماست و از پی برگزاری جلسات متعددی مدون شده که از سال ۱۳۷۲، طی چندین سال، متداوماً تشکیل می‌شده است. استقبال از این کتاب و ضرورت مراجعه به آن سبب شد فرهنگستان در سال۱۳۸۴ با استفاده از آرای رسیده و آخرین نظریات اعضای شورا در آن تجدیدنظر کند و ویرایش جدیدی از آن به دست دهد. آنچه امروز در سایت فرهنگستان زبان و ادب فارسی به رایگان در دسترس است حاصل‌جمع آخرین هم‌فکری‌ها و رایزنی‌های برخی از برجسته‌ترین ادبا، سخت‌گیرترین زبانشناسان، و عالم‌ترین صاحب‌نظران روزگار ماست. تنها نگاهی به سیاهۀ نام‌هایی که در کمیسیون تدوین دستور خط فارسی، خواه مداوم یا گاه‌به‌گاه، خواه از راه دور یا حضوری، خواه کم یا زیاد، نقش داشته‌اند کافی است تا خاطر هر آن کسی که خود را دوستدار خط و زبان فارسی می‌داند تا حدودی آسوده باشد: احمد سمیعی گیلانی، ابوالحسن نجفی، محمدرضا باطنی، احمد تفضلی، علی‌محمد حق‌شناس، جعفر شعار، احمد آرام، علی‌اشرف صادقی، بهمن سرکاراتی، مصطفی مقربی، جواد حدیدی، فتح‌الله مجتبایی و…. بدیهی است که آنچه سرانجام با عنوان دستور خط فارسی منتشر شده، «برآیند» آرای این صاحب‌نظران است و بر سر جزئیات رسم‌الخط همچنان چه بسا اختلاف‌سلیقه و مشرب میان همین استادان وجود دارد، اما نگرانی از خطر بروز تشتت و لزوم یکدست‌سازی و قانونمندکردن شیوۀ خط فارسی سبب شده همگی بر سر این راه میانه توافق کنند.


یک دیدگاه

  • هوشمند دهقان : سرکار خانم اقتصادی نیا از نوشتار شما بسیار مستفید شدم. نکات خواندنی، فراوان داشت. در مورد موضوع "تقلب ادبی" علاوه بر آنچه که اشاره فرموده اید این فرضیه را نیز می توانیم منظور کنیم که ممکن است مطالعه ترجمه های بد که کم هم نیست ساختار ذهنی و نحوی نویسندگان ما را تغییر داده باشد. به عبارت دیگر: الف- هنوز بسیاری از مترجمان ما در هنگام برگرداندن متن، ساختار زبان مبدأ را به ترجمه های فارسی منتقل می کنند. ب- خواندن این ترجمه ها سبب می شود که ساختار نحوی غلطی در ذهن نویسندگان بالقوه(و تازه کار) شکل گیرد. ج- نویسندگان ما بر اساس این ساختارهای عاریتی(که از طریق خواندن ترجمه های نامناسب به ارث برده اند) نوشته هایی با ساختار غیرفارسی(مثلاً انگلیسی) می نویسند و تحویل خواننده فارسی زبان می دهند. باز هم از زحمات شما در تهیه این متن قدردانی می کنم. هوشمند دهقان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *