در راستای پژوهش‌های مرتبط با نقش سیاسی-اجتماعی عوامل بینافرهنگی در تولید، توزیع و پذیرش ترجمه‌ها (گمبیر و دورسلائر ۲۰۱۰؛ ولف ۲۰۰۷)، این مقاله، ترجمه‌های انگلیسی ادبیات مدرن فارسی در ایالات متحده در ۳۰ سال اخیر را تحلیل کرده و نشان می‌دهد ترجمه کجا با حوزه‌های دانشگاهی، سیاسی و ادبی تلاقی دارد. حوزهٔ ادبی، به‌ گفتهٔ بوردیو (۱۹۹۶) یک فضای اجتماعی ساختارمند است که در آن عوامل برای حفظ یا تغییر جایگاه خود مبارزه می‌کنند. حوزهٔ ادبی از یک سو با حوزهٔ اقتصادی مرتبط است زیرا بر وفق منطق بازار رفتار می‌کند و کتاب، یک کالای تجاری است. ازسوی‌دیگر، ازآنجایی‌که کتاب یک سرمایهٔ نمادین هم هست حوزهٔ ادبی برخلاف منطق بازار هم رفتار می‌کند. تمرکز من در این مقاله بر حوزۀ ادبی آمریکاست چون بیشترین ترجمه‌های فارسی‌به‌انگلیسی در این کشور صورت گرفته است. طبق داده‌هایی که جمع‌آوری کرده‌ام، ۸۸% ترجمه‌های انگلیسی ادبیات مدرن فارسی را ناشران آمریکایی چاپ کرده‌اند، حال‌آنکه سهم ناشران انگلیسی ۱۰% و سهم ناشران کانادایی فقط ۲% بوده است.

کتاب مرجع ایندکس ترنسلیشنوم که یونسکو آن را منتشر می‌کند، نشان می‌دهد که اغلبِ نویسندگان فارسی که کتاب‌هایشان به دیگر زبان‌ها ترجمه شده، شاعران کلاسیک و نویسندگان مذهبی هستند. در ایالات متحده، ترجمه‌های رومی، پُرفروش‌ترین ترجمه‌های شعر است (تامپکینز ۲۰۰۲). در میانِ ده نویسندهٔ ادبی که آثارشان بیشتر ترجمه شده، هیچ نویسندهٔ معاصر ایرانی دیده نمی‌شود، حتی صادق هدایت که او را پدر رمان مدرن فارسی می‌دانند (یونسکو b۲۰۱۲). با توجه به اینکه ایران مهد شعر است و به میزان کمتری مهد اندیشه‌های مذهبی و فلسفی، این مطلب آن‌چنان تعجب‌برانگیز نیست. اما ترجمه‌ نشدن نویسندگان مدرنِ ادبیِ ایران نیازمند تحلیل است چراکه در انتخاب و ترجمهٔ متون معاصر، در مقایسه با متون کلاسیک، تأثیر ایدئولوژی بسیار آشکارتر است.