تغییر یافتن زبان ترجمه، تغییر یافتن سپهر تأثیرگذار فرهنگی است، نه عمل سادۀ جایگزین شدن زبانی با زبان دیگر. زبان اول ترجمه، زبان دوم نشر است. این زبان در هیچ جامعه‌ای همواره ثابت نیست و به‌علت‌های مختلف جای خود را به زبان یا زبان‌های دیگر می‌دهد. از آغازِ تاریخ مکتوب ایران تاکنون، زبان ترجمه چند‌ بار تغییر یافته است و در این مقاله به آن اشاره می‌شود.