چکیده

نوشتار حاضر در چهارچوب زبان‌شناسی نقش‌گرای هلیدی و به‌اجمال مسئلۀ تمایز بین انواع معنا و اهمیت آن را در ترجمه به بحث می‌گذارد. دیدگاه هلیدی در مورد اولویت معنای اندیشگانی در ترجمه مدّ نظر قرار خواهد گرفت و در عین حال، به استناد شواهدی از نمونه‌های واقعیِ ترجمه نشان خواهیم داد که اولاً، معنای بینافردی بیش از سایر انواع معنا مَحملی برای دخالت ایدئولوژیکیِ مترجم در متن واقع می‌شود و ثانیاً، معنای متنی زبان، هر آن جایی که بازی خلاقانۀ مؤلف با نشانه‌های زبانی با هدف ارجاعِ زبان‌به‌زبان موضوعیت یابد، می‌تواند به‌طور بالقوه متن را به‌سوی ترجمه‌ناپذیری سوق دهد. در پایان، مجدداً به آراء هلیدی بازخواهیم گشت و در اعتقادِ ضمنی او به امکان نیل به تعادل ترجمه‌ای در هر سه سطح اندیشگانی، بینافردی و متنی تشکیک خواهیم کرد.