میرزا حبیب اصفهانی(پیشگام در ترجمه آفرینش گرانه)

  • به قلم عبدالحسین آذرنگ
  • منتشر شده در 16 جولای 2020 |
  • دسته بندی موضوعی: گفتگو با مترجمان

حبیب اصفهانی (میرزا حبیب اصفهانی) شاعر و ادیب، از پیشگامان تحول در نثر و ترجمه فارسی و از دگراندیشان تبعیدی عصر قاجار بود و تدوین نخستین دستور زبان فارسی را به او نسبت داده اند. به لحاظ انتسابش به قریه بن، از توابع فعلی چهار محال و بختیاری که اکنون نزدیک شهر کرد است. از سوی افراد محلی «میرزا حبیب بنی» و «میرزا حبیب دستان نبی» نامیده شده است که البته ضبط نام وی به این شکل در متون قاجاری و بعد از آن سابقه ندارد. وی به سبب اقامت طولانی در استانبول، نزد ترکها به «حبیب افندی» و «میرزا حبیب افندی» شهرت یافته و در دانشنامه های ترک دو مقاله درباره او زیر دو نام اخیر چاپ شده است (د.ا.د.ترک، ذیل «حبیب افندى»؛ د. ترک، ذیل «حبیب افندی، میرزا»).
میرزا حبیب اصفهانی در خانوادهای روستایی به دنیا آمد تحصیلات مقدماتی را در زادگاهش، بن، به پایان برد و ظاهرا به قصد ادامه تحصیل به تهران و بغداد سفر کرد و در این دو شهر چند سالی به تحصیل مشغول بود. از سوانح زندگیش در این دو شهر، بیش از آنچه منابع به تبعیت از هم تکرار کرده اند، اطلاعی در دست نیست (خان ملک ساسانی، ص ۱۱۱ – ۱۱۲). گفته اند که در بغداد ادبیات، فقه و اصول و چند زبان آموخته به محفلهای بابی مسلکان فراری و تبعیدی و ناراضیان سیاسی آمدو رفت داشته است (آرین پور، ج ۱، ص ۳۹۵ سنجابی، ص 115). احتمال دارد که آشنایی او با بابیان در نگرش سیاسی وی تأثیر گذاشته باشد، هر چند در آثارش نشانه ای از این گونه تأثیر ها دیده نمی شود


بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *