در راستای پژوهش‌های مرتبط با نقش سیاسی-اجتماعی عوامل بینافرهنگی در تولید، توزیع و پذیرش ترجمه‌ها (گمبیر و دورسلائر 2010؛ ولف 2007)، این مقاله، ترجمه‌های انگلیسی ادبیات مدرن فارسی در ایالات متحده در 30 سال اخیر را تحلیل کرده و نشان می‌دهد ترجمه کجا با حوزه‌های دانشگاهی، سیاسی و ادبی تلاقی دارد. حوزة ادبی، به‌گفتة بوردیو (1996) یک فضای اجتماعی ساختارمند است که در آن عوامل برای حفظ یا تغییر جایگاه خود مبارزه می‌کنند. حوزة ادبی از یک سو با حوزة اقتصادی مرتبط است زیرا بر وفق منطق بازار رفتار می‌کند و کتاب، یک کالای تجاری است. از سوی دیگر، از آنجایی که کتاب یک سرمایة نمادین هم هست حوزة ادبی برخلاف منطق بازار هم رفتار می‌کند. تمرکز من در این مقاله بر حوزۀ ادبی آمریکاست چون بیشترین ترجمه‌های فارسی به انگلیسی در این کشور صورت گرفته است. طبق داده‌هایی که جمع‌آوری کرده‌ام، 88% ترجمه‌های انگلیسی ادبیات مدرن فارسی را ناشران آمریکایی چاپ کرده‌اند، حال آنکه سهم ناشران انگلیسی 10% و سهم ناشران کانادایی فقط 2% بوده است.

کتاب مرجع ایندکس ترنسلیشنوم که یونسکو آن را منتشر می‌کند، نشان می‌دهد که اغلبِ نویسندگان فارسی که کتاب‌هایشان به دیگر زبان‌ها ترجمه شده، شاعران کلاسیک و نویسندگان مذهبی هستند. در ایالات متحده، ترجمه‌های رومی، پرفروش‌ترین ترجمه‌های شعر است (تامپکینز 2002). در میانِ ده نویسندة ادبی که آثارشان بیشتر ترجمه شده، هیچ نویسندة معاصر ایرانی دیده نمی‌شود، حتی صادق هدایت که او را پدر رمان مدرن فارسی می‌دانند (یونسکو 2012b). با توجه به اینکه ایران مهد شعر است و به میزان کمتری مهد اندیشه‌های مذهبی و فلسفی، این مطلب آنچنان تعجب‌برانگیز نیست. اما ترجمه‌نشدن نویسندگان مدرنِ ادبی ایران نیازمند تحلیل است چرا که در انتخاب و ترجمة متون معاصر، در مقایسه با متون کلاسیک، تاثیر ایدئولوژی بسیار آشکارتر است.