محمدعلی فروغی کار خود را با ترجمه شروع کرد و از همین قلم‌زنی‌ها‌ که البته با خوش‌قلمی‌ همراه بود به دولت رسید؛ اما این وجه از زندگی او یعنی مترجمی همواره زیر سایۀ دولتمردی و سیاست‌ورزی‌اش مانده و نادیده گرفته شده است. اواخر دهۀ هشتاد خورشیدی بود که دست‌نوشته‌های فروغی پیدا شد و به همت ایرج افشار به‌تدریج به چاپ رسید.^۱ حالا با گذشت ۸۱ سال از درگذشت فروغی با استفاده از این خاطرات و روزنوشت‌ها می‌شود درک روشن‌تری از زمانه و زندگی مترجمانۀ او داشت. چنان‌که از این دست‌نوشته‌ها پیداست او در سال‌های پایانی عمر به نوشتن خاطرات زندگی‌ با عنوان رساله در سرگذشت خود و پدر بزرگوارم مشغول بود. در این رساله که البته ناتمام مانده است، او به مراحلی از زبان‌آموزی‌اش چنین اشاره می‌کند:

پس از آنکه نزد ملاباجی‌ها و آخوندمکتبی‌ها خواندن و نوشتن آموختم به صرف و نحو عربی پرداختم و پدرم نیز تا اندازه‌ای که مشاغلش اجازه می‌داد در این باب کمک می‌کرد و از سن هشت‌ نه سالگی بنای تعلّم زبان فرانسه و انگلیسی نیز گذاشتم.