نقد ترجمه؛ مروری بر دو ترجمهٔ نظریه‌های رمان و عیش مدام

در این مقاله نویسنده ضمن بررسی شیوهٔ ترجمهٔ دو کتاب در زمینهٔ نقد ادبی، یعنی ترجمهٔ نظریه‌های رمان، به قلم حسین پاینده و ترجمهٔ عیش مدام به قلم عبدالله کوثری، دو شیوهٔ متفاوت در ترجمهٔ نقد ادبی را مورد بررسی و مقایسه قرار می‌دهد.
۱- نظریه‌های رمان
در چند سطری که در مورد نظریه‌های رمان می‌خوانید، به دو نکتهٔ اساسی اشاره خواهد شد. نخست ضرورت انتخاب و ترجمهٔ مقالات یا کتاب‌هایی ازاین‌دست، و بعد ماهیت لایه‌ای از زبان فارسی که به‌عنوان معادل زبان نقد در انگلیسی یا زبان‌های دیگر انتخاب شده یا باید به انتخابش اندیشید.
در حوزهٔ ترجمهٔ رمان در ایران، به‌دلایل متعدد، میان تقدم و تأخر خلق رمان‌ها در زبان‌های اصلی و ترجمهٔ آن‌ها به زبان فارسی هیچ نظم قابل درکی وجود نداشته، یا اگر در بعضی موارد تقریب زمانی‌ای بوده، روال منسجمی نداشته. میان خلق آثار نویسندگانی چون خواهران برونته که در نیمهٔ نخست قرن نوزدهم می‌نوشته‌اند و زمان ترجمهٔ رمان‌هایی مانند بلندی‌های بادگیر یا جین ایر تفاوت زمانی چشمگیری هست. گذشته از ارزش ادبی جاودانهٔ این آثار، صرفاً از دیدگاه سیر تاریخی خلق و ترجمهٔ این آثار در زبان فارسی همخوانی وجود ندارد. همین امر باعث شده است که خوانندهٔ علاقه‌مند به رمان، که به‌لحاظ آمادگی ذهنی هماهنگ با سیر تکامل رمان پیش نیامده است درحال‌حاضر دچار مشکل یا دل‌زدگی از رمان‌های امروزی بشود، رمان‌هایی که امروز فاصلهٔ زمانی خلق تا ترجمهٔ آن‌ها گاه بسیار اندک است.


بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *