در این مقاله نویسنده ضمن بررسی شیوه ترجمه دو کتاب در زمینه نقد ادبی، یعنی ترجمه نظریه های رمان، به قلم حسین پاینده و ترجمه عیش مدام به قلم عبا۔ الله کوثری، دو شيوه متفاوت در ترجمه نقد ادبی را مورد بررسی و مقایسه قرار می دهد.
1- نظریه های رمان
در چند سطری که در مورد نظریه های رمان می خوانید. به دو نکته اساسی اشاره خواهد شد. نخست ضرورت انتخاب و ترجمه مقالات یا کتاب هایی از این دست، و بعد ماهیت لایه ای از زبان فارسی که به عنوان معادل زبان نقد در انگلیسی با زبان های دیگر انتخاب شده یا باید به انتخابش اندیشید.
در حوزه ترجمه رمان در ایران، به دلایل متعدد، میان تقدم و تأخر خلق رمان ها در زبان های اصلی و ترجمه آنها به زبان فارسی هیچ نظم قابل درکی وجود نداشته، یا اگر در بعضی موارد تقریب زمانی ای بوده، روال منسجمی نداشته. میان خلق آثار نویسندگانی چون خواهران برونته که در نیمه نخست قرن نوزدهم می نوشته اند و زمان ترجمه رمان هایی مانند بلندی های بادگیر یا جین ایر تفاوت زمانی چشمگیری هست. گذشته از ارزش ادبی جاودانه این آثار، صرفا از دیدگاه سیر تاریخی خلق و ترجمه این آثار در زبان فارسی همخوانی وجود ندارد. همین امر باعث شده است که خواننده علاقمند به رمان، که به لحاظ آمادگی ذهنی هماهنگ با سیر تکامل رمان پیش نیامده است در حال حاضر دچار مشکل یا دلزدگی از رمان های امروزی بشود، رمان هایی که امروز فاصله زمانی خلق تا ترجمه آنها گاه بسیار اندک است