ترجمهٔ آزاد عنوان اعم از رمان، فیلم یا نوشته‌های غیرادبی امری تازه نیست. عنوان فیلمی از استنلی کوبریک (Stanley Kubrick) ۲۰۰۱: ادیسه‌ای فضایی (۲۰۰۱A Space Odyssey) به راز کیهان ترجمه شده، درحالی‌که موضوع این فیلم کشف ابزارمندی اشیاء توسط انسان و تکامل انسان در مناسبت با ابزار است. عنوان‌های آزاد با مضمون اثر گاه هم‌خوان و گاه ناهم‌خوانند. مترجمی عنوان «Wuthering Heights» اثر امیلی برونته را به عشق هرگز نمی‌میرد ترجمه می‌کند و مترجمی دیگر عنوان «Across the River and into the Trees» اثر همینگوی را به به راه خرابات در چوب تاک برمی‌گرداند. صادق هدایت «In der Strafkolonie» در کلنی مجازات اثر کافکا را به گروه محکومین و خرمشاهی معنای تراژیک زندگی به نزد انسان‌ها و ملل اثر میگل د اونامونو را به درد جاودانگی ترجمه می‌کنند. البته ترجمهٔ آزاد عنوان خاص ایران نیست لیکن مدخلیت مترجم در عنوان اثر به‌طور کلی و در هرجا که رخ دهد نه‌تنها مسئلهٔ قدیمی امانت در ترجمه را دگرباره مطرح می‌سازد بلکه تأملات دیگری را هم برمی‌انگیزد: عنوان کتاب تا چه حد از نگاه خالق اثر مهم و جایگزین‌ناپذیر بوده است؟ عنوان تا چه حد مضمون اثر را در خود چکیده می‌کند؟ متن تا چه حد به عنوان پایبند است؟ عنوان خود تا چه حد اجازهٔ دگرگونی می‌دهد؟ شاید بتوان گفت که پاسخ به این پرسش‌ها در مورد هر متنی فرق می‌کند. گاه باشد که عنوان اصلی در زبان مقصد نمی‌گنجد و در فرهنگ بیگانه جاافتادنی نیست. گاه باشد که مترجم عنوان را صرفاً برای جذب مخاطب تغییر می‌دهد.