ترجمه آزد عنوان اعم از رمان. فیلم یا نوشته های غیر ادبی امری تازه نیست. عنوان فیلمی از استنلی (Stanley Kubrick)۲۰۰۱: ادیسهای فضایی (A Space :۲۰۰۱ Odyssey) به راز کیهان ترجمه شده. در حالی که موضوع این فیلم کشف ابزار مندی اشیا توسط انسان و تکامل انسان در مناسبت با ابزار است. عنوان های آزاد با مضمون اثر گاه همخوان و گاه ناهمخوانند. مترجمی عنوانی Wuthering Heights اثر امیلی برونته را به عشق هرگز نمی میرد ترجمه می کند و مترجمی دیگر عنوان Across the River and into the Trees اثر همینگوی را به به راه خرابات در چوب تاک بر می گرداند. صادق هدایت In der Straikolonie در کلنی مجازات اثر کافکا را به گروه محکومین و خرمشاهی معنای تراژیک زندگی به نزد انسانها و ملل اثر میگل د اونامونو را به درد جاودانگی ترجمه می کنند. البته ترجمه آزاد عنوان خاص ایران نیست لیکن مدخلیت متر جم در عنوان اثر به طور کلی و در هر جا که رخ دهد نه تنها مسئله قدیمی امانت در ترجمه را دگر باره مطرح می سازد بلکه تأملات دیگری را هم بر می انگیزد: عنوان کتاب تا چه حد از نگاه خالق اثر مهم و جایگزین ناپذیر بوده است؟ عنوان تا چه حد مضمون اثر را در خود چکیده می کند؟ متن تا چه حد به عنوان پایبند است؟ عنوان خود تا چه حد اجازه دگر گونی می دهد؟ شاید بتوان گفت که پاسخ به این پرسش ها در مورد هر متنی فرق می کند. گاه باشد که عنوان اصلی در زبان مقصد نمی گنجد و در فرهنگ بیگانه جا افتادنی نیست. گاه باشد که مترجم عنوان را صرفا برای جذب مخاطب تغییر می دهد.