نگاهی دیگر به گتسبی بزرگ

کارنامهٔ روان‌شاد کریم امامی در ترجمه از انگلیسی به فارسی، به‌دلیل اشتغال ایشان به هنرها و کارهای گوناگون، به تعبیر متواضعانهٔ خودشان کارنامهٔ «چشمگیری» نیست، اما حرف‌های ایشان در مورد ترجمه هم ازحیث کمیت و هم ازحیث کیفیت بسیار چشمگیر است. این حرف‌ها حاکی از روش مشاهده، توصیف دقیق و واقع‌گرایانه و مبتنی بر عقل سلیم امامی است که در سایر کارهای ایشان نیز دیده می‌شود. امامی مترجمی بود که در مورد سازوکار ترجمه فکر می‌کرد و می‌نوشت و اسرار کار خود را صریح، صادقانه و دقیق برای خواننده فاش می‌کرد.

برای محقق ترجمه، مخصوصاً محققی که به جنبه‌های تاریخی ترجمه می‌پردازد، یادداشت‌های مترجم بر ترجمهٔ خود از خود ترجمه هم مهم‌تر است. توجه امامی به سازوکار ترجمه، مخصوصاً در مورد ترجمهٔ رمان گتسبی بزرگ کاملاً محسوس است و صحبت من هم محدود به همین کتاب است. این ترجمه صرف‌نظر از اهمیت ادبی آن، مهم‌ترین نمونه و مصداق روشی در ترجمه است که در دوره‌ای از تاریخ ادبی معاصر ایران حاکم بوده و منشأ خدمات سازنده‌ای به زبان و ادب فارسی شده است. صحبت من مستند به مقدمه و مؤخره‌ای است که امامی بر گتسبی بزرگ نوشته. این مقدمه باعث شد من گتسبی بزرگ را از منظری دیگر نگاه کنم: منظر خود امامی، و امیدوارم خوانندگان نسل‌های بعدی و به‌خصوص محققان ترجمه هم بتوانند ارزش و اهمیت ادبی و تاریخی گتسبی بزرگ را درک کنند.


بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *