فرانکو مورتی، منتقد ادبی، برخلاف برادر فیلم‌سازش، نانی مورتی، در ایران چندان شناخته‌شده نیست. او یکی از برجسته‌ترین نظریه‌پردازان و پژوهشگران تاریخ رمان اروپا و درحال‌حاضر استاد بخش ادبیات تطبیقی در دانشگاه استنفورد است. وی در طریق جهان: رمان تربیتی در فرهنگ اروپایی (۱۹۸۷)، حماسهٔ مدرن: سامانهٔ جهان از گوته تا گارسیا مارکز (۱۹۹۶)، اطلس رمان اروپایی ۱۹۰۰-۱۸۰۰ (۱۹۹۹)، و بورژوا: بین تاریخ و ادبیات (۲۰۱۳) به‌تفصیل به جنبه‌های مختلف رمان و نقش آن در تاریخ و فرهنگ اروپا پرداخته است. مقالهٔ حاضر در سال ۲۰۰۳ در نیو لفت ریویو به چاپ رسیده و حاوی پیشنهادات مورتی برای فائق‌ آمدن بر مشکلات مطالعهٔ ادبیات جهان است. دو کتاب از این مقاله منتج شده که حاصل پژوهش وی در مباحث مطرح‌شده در مقالهٔ حاضر است: نمودارها، نقشه‌ها و درخت‌ها (۲۰۰۵) و دورخوانی (۲۰۱۳). در این مقاله، مورتی ابتدا به کاستی‌های رشتهٔ «ادبیات تطبیقی» می‌پردازد و می‌گوید این رشته اساساً رشته‌ای اروپامحور بوده و در تاریخش سنّت‌های ادبی غیراروپایی را نادیده گرفته و یا آن‌ها را با ارجاع به پیش‌فرض‌های اروپایی سنجیده است. در نظر وی، برای گذر از این کاستی مطالعهٔ ادبیات جهان ضروری است. امّا خواندن همهٔ آثار ادبی جهان به همهٔ زبان‌ها ممکن نیست و به همین دلیل باید روشی کاملاً نو برای مطالعهٔ ادبیات جهان یافت. برای یافتن راه‌حل، او از تاریخ اقتصاد سیاسی و نظریات ایمانوئل والرشتاین دربارهٔ نظام جهانی سرمایه‌داری بهره می‌برد. همانند اقتصاد جهان، ادبیات جهان هم یک سامانهٔ به‌هم‌پیوسته و نابرابر است. برای شرح موضوع، او از مثال تاریخ رمان جهان و پراکنده‌ شدن رمان مدرن از ادبیات انگلیسی و فرانسوی به سایر سنن ادبی جهان، ازطریق ترجمه، استفاده می‌کند.