فرانکو مورتی، منتقد ادبی، برخلاف برادر فیلم‌سازش، نانی مورتی، در ایران چندان شناخته‌شده نیست. او یکی از برجسته‌ترین نظریه‌پردازان و پژوهشگران تاریخ رمان اروپا و درحال‌حاضر استاد بخش ادبیات تطبیقی در دانشگاه استنفورد است. وی در طریق جهان: رمان تربیتی در فرهنگ اروپایی (1987)، حماسه مدرن: سامانه جهان از گوته تا گارسیامارکز (1996)، اطلس رمان اروپایی 1900-1800 (1999)، و بورژوا: بین تاریخ و ادبیات (2013) به‌تفصیل به جنبه‌های مختلف رمان و نقش آن در تاریخ و فرهنگ اروپا پرداخته است. مقالة حاضر در سال 2003 در نیو لفت ریویو به چاپ رسیده و حاوی پیشنهادات مورتی برای فائق‌آمدن بر مشکلات مطالعة ادبیات جهان است. دو کتاب از این مقاله منتج شده که حاصل پژوهش وی در مباحث مطرح‌شده در مقالة حاضر است: نمودارها، نقشه‌ها و درخت‌ها (2005) و دورخوانی (2013). در این مقاله، مورتی ابتدا به کاستی‌های رشتة «ادبیات تطبیقی» می‌پردازد و می‌گوید این رشته اساساً رشته‌ای اروپامحور بوده و در تاریخش سنّت‌های ادبی غیراروپایی را نادیده گرفته و یا آنها را با ارجاع به پیش‌فرض‌های اروپایی سنجیده است. در نظر وی، برای گذر از این کاستی مطالعة ادبیات جهان ضروری است. امّا خواندن همة آثار ادبی جهان به همة زبان‌ها ممکن نیست و به همین دلیل باید روشی کاملاً نو برای مطالعة ادبیات جهان یافت. برای یافتن راه‌حل، او از تاریخ اقتصاد سیاسی و نظریات ایمانوئل والرشتاین دربارة نظام جهانی سرمایه‌داری بهره می‌برد. همانند اقتصاد جهان، ادبیات جهان هم یک سامانة به‌هم‌پیوسته و نابرابر است. برای شرح موضوع، او از مثال تاریخ رمان جهان و پراکنده‌شدن رمان مدرن از ادبیات انگلیسی و فرانسوی به سایر سنن ادبی جهان، از طریق ترجمه، استفاده می‌کند.