خوانند آن زمان که ز من جز غبار نیست؛ در شناخت خانم حاجب نیّر عُظمی، بانوی پیشگام ترجمه
- منتشر شده در 13 آوریل 2024 |
خانم حاجب نیّر عُظمی (۱۲۷۷-۱۳۶۱ش)، از بانوان پیشگام در عرصهٔ ترجمه در دوران معاصر، در اواخر دورۀ قاجار به دنیا آمد و نخستین ترجمههای خود را در نوجوانی منتشر کرد، در دورۀ پهلوی اول مترجمی پُرکار بود، در دورۀ پهلوی دوم با «یادگار»های ترجمهای خود مأنوس بود و مدت کوتاهی پساز انقلاب اسلامی از دنیا رفت. پیشتر برخی از اعضای خانوادۀ خانم حاجب و معدود پژوهشگرانی تلاش کردهاند ابعادی از زندگی و ترجمههای او را روشن سازند، اما کتاب جَنگ زندگی؛ در جستوجوی جهان ترجمانی خانم حاجب نیّر عُظمی (چاپ اول: ۱۴۰۲، نشر تاریخ ایران، به قلم دکتر مریم سعیدی) به شیوهای مبسوط و نظاممند و در چهارچوب نظری پژوهشهای «زندگینامهٔ مترجم» به بررسی «زندگی ترجمانی» خانم حاجب میپردازد. نویسنده که خود دانشآموختۀ رشتۀ مطالعات ترجمه است، با استفاده از منابع متنی و برونمتنی ازجمله روایتهای دیگران، اشعار، نامهها، یادداشتهای مترجم، و پیرامتنها شامل مقدمهها، مؤخرهها و پانوشتها و نیز مصاحبه با فرزندان، نوهها و فرزندان دوستانِ خانم حاجب پژوهش خود را به انجام رسانده و کتاب خود را با یک پیشگفتار، یک مقدمه، سه فصل با عناوین «مادموازل حاجب»، «جَنگ زندگی» و «یادگار زندگی» و یک نتیجهگیری، به انضمام پنج پیوست سامان داده است.
دیدگاهتان را بنویسید