ترجمۀ‌ ‌‌بینانشانه‌‌‌‌ای، بر ‌مبنای‌‌ الگوی ‌پِیرس‌‌

تماشای فیلم‌ ما را از خواندن‌ کتاب‌‌ بی‌‌نیاز‌ ‌نمی‌‌سازد. این ‌جملۀ‌ ‌به‌‌ظاهر‌ ساده بحث‌‌و‌جدل‌‌های‌ ‌‌تندی ‌را در باب مطابقت‌ متن مکتوب با نسخۀ‌ سینمایی ‌آن‌ به‌ وجود آورده است. ‌این‌ بحث‌ها غالباً طرفِ‌ متن‌ ادبی‌ را گرفته‌ و آن‌ را همچون‌ قربانی‌ بی‌پناهی‌ در دستان‌ فیلم‌نامه‌نویسان، کارگردانان‌ و تهیه‌کنندگان‌ سینما‌ دانسته‌اند. چنین‌ وضعی‌ ریشه‌ در سنّتی‌ کهن‌ دارد که ‌ارزش‌ ترجمه ‌را در وفاداری‌ آن‌ به‌ متن‌ اصلی‌ می‌داند، و متن‌ اصلی‌ [در اینجا] به‌‌منزلۀ‌ الگویی‌ برتر است ‌که ‌باید ازروی‌ آن‌ نسخه‌ برداشت. مَثَل‌‌‌ ‌قدیمیِ‌ «مترجم‌ خائن‌ است» هنوز هم نزد بسیاری ‌اعتبار دارد، گرچه شاید [در ظاهر] به آن‌ اذعان‌ نکنند. به‌‌‌هرروی، برخی‌ نظریه‌پردازان‌ ترجمه ‌این‌ مثل را روزآمد کرده‌ و گفته‌اند: «مترجم ‌باید خائن باشد»، که ‌این ‌[گفتۀ آنان]، به‌طور خاص، به ‌ترجمۀ ‌بینانشانه‌ای مربوط می‌شود. آنان ‌که بر مطابقت کتاب با فیلم‌ اصرار می‌‌ورزند از درک این نکته غافل‌اند که‌ کتاب و فیلم‌‌ به دو نظام نشانه‌ایِ‌ متفاوت تعلّق‌ دارند و، ازاین‌رو، بررسی‌ آن‌ها باید مبتنی‌‌بر معیارهای‌ خاص رسانه‌‌‌‌‌شان‌‌ باشد.


بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *