خزاعی‌فر: اگر موافق هستید، در ادامۀ گفت‌وگوهای پیش بپردازیم به دورۀ بعد، به دورۀ پهلوی دوم. این دوره را چطور تقسیم‎بندی می‎کنید، سرفصل‌های این دوره کدام است و چه رویدادهایی را مهم‌ترین و تأثیرگذارترین رویدادها بر تاریخ ترجمۀ این دوره می‌دانید؟ 

آذرنگ: در شهریور 1320، همان‎طور که می‎دانید، نیروهای انگلیسی و روسی از چند سو وارد خاک ایران شدند، رضاشاه را وادار به استعفا کردند، او را از ایران بیرون بردند و کشور به اشغال نظامی درآمد. نظام استبدادی فروپاشید و دستگاه‌های پلیسی و تفتیشی، که حتی نامه‌های خصوصی مردم را هم باز می‎کردند و می‏خواندند، تعطیل شد. در پی آن، دوره‌ای از آزادی‌های سیاسی و مدنی فرا‌رسید که به مدت 12 سال، البته به استثنای برخی دوره‏های کوتاه‌مدت، تا کودتای نظامی 28 مرداد 1332، تداوم یافت. این دوره در شکل‌دادن به جریان‌های فکری، نگرشی، فرهنگی، ادبی و بسیاری جنبه‌های دیگر، و مآلاً بر ترجمه بسیار مؤثر بود. در حقیقت، استادان و همچنین استادانِ شما و من در دبیرستان‌ها و دانشگاه‌های ایران یا تربیت‌شدۀ این دوره بودند، یا به گونه‌ای از آن دوره تأثیر گرفته بودند و آن تأثیرها را به شکل‎های مختلف به ما انتقال دادند.