کتاب حکمت ناصریه نخستین ترجمة کتاب گفتار در روش به کار بردن عقل  نوشته دکارت به فارسی است. این کتاب که با اجازة ناصرالدین شاه در سال ۱۲۷۹ قمری/ ۱۲۴۱ شمسی/ ۱۸۶۳ میلادی در تهران چاپ شد کوششی است برای آشنایی ایرانیان با یکی از مهم ترین متون اصلی فلسفة جدید غرب و عصر روشنگری. این کتاب را امیل برنه، منشی سفارت فرانسه در ایران، با همکاری العاذار رحیم موسائی همدانی، معروف به ملا لالا‌زار، از فرانسوی به فارسی ترجمه کردند. ترجمۀ این کتاب به تأثیر از فعالیت های کنت دو گُبینو بود که پیش تر با سِمت وزیر مختار فرانسه چند سالی در تهران به سر می برد و با شماری از ایرانیان فرانسوی‌دان و اهل اندیشه نشست‌هایی داشت.