سعید عامری: جناب گودرزی لطفاً کمی از خودتان بگویید. چه شد مترجم فیلم شدید؟ از چه مسیری به ترجمة فیلم رسیدید؟

محمود گودرزی: اولین‌بار دوستی که آگهی درخواست مترجم یک شرکت ویدئو رسانه را دیده بود از من خواست تعدادی فیلم را از فارسی به فرانسوی برای این شرکت ترجمه کنم. این ترجمه برای زیرنویس دی‌وی‌دی فیلم‌های ایرانی این مؤسسه بود. بعد در سایت انجمن گویندگان جوان مشکلات بعضی از ترجمه‌هایشان را مطرح کردم، درنتیجه دعوت شدم تا بروم و برای آنها انیمیشن‌هایی ترجمه کنم که دوبله می‌شد.

عامری: پس شما علاوه‌بر زبان انگلیسی به زبان فرانسوی هم اشراف دارید. آیا تحصیلات دانشگاهی شما ارتباطی به ترجمه هم دارد؟

گودرزی: بله. در دانشگاه تهران در مقطع لیسانس ادبیات فرانسه خوانده‌ام و در همان دانشگاه فوق‌لیسانس مترجمی زبان فرانسه؛ البته پایان‌نامه ننوشتم و ترک‌تحصیل کردم.

عامری: مترجم فیلم چه‌جور مترجمی است؟ تفاوتش با دیگر مترجمان مثلاً ادبی یا شفاهی در چیست؟

گودرزی: من در زمینه ترجمه شفاهی، جز یک مورد، تجربه‌ای ندارم. اما در مورد کتاب، چون سابقۀ ترجمۀ ادبی دارم و آثاری را برای نشرهای مروارید، هیرمند، چترنگ، علمی و فرهنگی، دیبایه و اخیراً افق ترجمه کرده‌ام می‌توانم به برخی تفاوت‌های این دو نوع ترجمه اشاره کنم. ترجمۀ فیلم بنا‌به تقاضای کارفرما و بازار سرعت زیادی می‌طلبد و مترجم باید بتواند در فاصلۀ چندروز تا یک هفته یک فیلم سینمایی عادی را ترجمه کند. البته استثناء هم هست. اما در مورد کتاب و به‌خصوص نوشته‌های ادبی، جمله‌ها طوری است که لازم است مترجم وقت و زمان بیشتری صرف یافتن معادل‌ها کند و حوصله و دقت بیشتری به خرج دهد. در ترجمۀ فیلم، زبانِ دیالوگ و گفت‌وگو غالب است و مترجم باید به محاورۀ شکسته بنویسد و برعکس، در کتاب بیشتر زبان نوشتار به‌کار‌می‌رود. در صدا‌و‌سیما عده‌ای به‌نام ویراستار مشغولند که پیش از مدیر دوبلاژ متن را تغییر می‌دهند. اطلاعات چندانی در مورد کار آنها ندارم، زیرا بیشتر با مؤسسات خصوصی همکاری کرده‌ام. در بخش خصوصی ویراستار نداریم. اما در فضای نشر، ویراستاران و نمونه‌خوانان فعالند. همان‌طور که گفتم در ترجمۀ فیلم سرعت بسیار مهم است و به‌علت کوتاه‌بودن زمان ترجمه، چیزی به‌عنوان قرارداد وجود ندارد. یعنی سفارش‌دهنده (استودیو) به‌صورت شفاهی کار را سفارش می‌دهد و ترجمه بر اساس اعتماد طرفین انجام می‌شود. اما چند تفاوت بارز ترجمۀ فیلم نسبت به ترجمۀ متن: مترجم فیلم علاوه‌بر متن، باید به تصویر هم توجه کند.