آنچه در زیر از نظر خوانندگان می گذرد، بخشی از گفتگویی است با محمد قاضی که از کتاب درباره هنر و ادبیات، درباره ترجمه” به کوشش ناصر حریری، کتابسرای بابل، ۱۳۳۶ برگرفته شده است.

به نظر شما ترجمه خوب باید دارای چه مشخصه هایی باشد؟

به نظر من و بهتر بگویم به نظر همه اهل فن، ترجمه خوب و موفق آن ترجمه ای است که بتواند به این پرسشهای هفتگانه پاسخ مثبت بدهد:

۱- آیا مترجم مفهوم متن اصلی را رسانده است؟

پاسخ درست به این سئوال در درجه اول بستگی به این دارد که مترجم نه تنها به زبان خود از دید ادبی وارد باشد تا بتواند مفهومی را که از متن خارجی گرفته است به طرز درستی به زبان خود بیان کند بلکه باید چه با معلومات اکتسابی خویش و چه با کمک گرفتن از کتابهای لغت مفهوم درست متن را دریابد. من در مدتی که به خواهش بعضی از ناشران به ویراستاری قسمتهایی از ترجمه های مترجمان تازه کار پرداخته ام به نکته هایی برخورده ام که به خوبی نشان می داد مترجم به مفهوم متن اصلی دست نیافته است. درست است که واژه «گره ناد» در زبان فرانسه به معنی انار و «گره نادیه» به معنی درخت انار است ولی اولی به معنی نارنجک و دومی به معنی نارنجک انداز هم هست و مترجم جمله فرانسه حامل این دو واژه را چنین ترجمه کرده بود: «دو درخت انار در راه فرانسه خشک میشدند» و حال آنکه منظور نویسنده این بود: «دو نارنجک انداز به فرانسه بر می گشتند.» اشتباه نارنجک انداز با درخت انار محملی داشت ولی نفهمیدم چرا فعل فرانسه به معنای «برگشتن» را مترجم به «خشک شدن» ترجمه کرده بود.