در مقالات پیشین در باب لفظ‌گرایی گفتیم که در سنّت ترجمه در ایران، گرایشی محسوس به حفظ کلمات، تعبیرات و ساختارهای نحوی متن اصلی مشاهده می‌شود. و نیز گفتیم که لفظ‌گرایی در معنایی که مورد نظر ماست، لزوماً روشی مذموم نیست زیرا برخی از متون را اساساً باید به روش لفظ‌گرا ترجمه کرد. روش لفظ‌گرا وقتی مذموم است که متناسب با نوع متن نباشد یا محدودیت‌های زبان فارسی را ندیده بگیرد. هدف این مقاله بررسی روان‌شناسی لفظ‌گرایی است. نخست به نقش زبان در متن اصلی به‌عنوان یکی از عوامل اساسی تعیین‌کنندهٔ روش ترجمه اشاره می‌کنیم. سپس وضعیت کیفی ترجمه در ایران را توصیف کرده و مترجمان را به دو دستهٔ کلی تقسیم می‌کنیم.