ترجمه از زبان عربی به زبان فارسی و بالعکس قدمتی طولانی دارد. ترجمه‌های فارسی‌به‌عربی ابتدا از زبان پهلوی (فارسی میانه) و پس‌از آن از فارسی دری صورت می‌گرفت. ابن ندیم در «الفهرست» خود اسامی کسانی ازجمله ابن مقفع، حسن‌بن‌سهل و آل نوبخت را که از فارسی به عربی ترجمه کرده‌اند ثبت کرده است. دکتر محمد محمدی در دههٔ ۱۹۶۰م. که مستشار فرهنگی ایران در بیروت و رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان بود به جمع «آثار ادبی ترجمه‌شده از فارسی‌ به‌ عربی – در قرون اولیهٔ اسلامی و به‌ویژه در اوایل دورهٔ عباسی – که با ادبیات عرب ممزوج شد و سرانجام جزئی از آن گردید» همت گماشت. وی مطالب کتب «التاج» و «الآئین» را که در منابع عربی و اسلامی به طرق مختلف پراکنده شده بود در جلد اول از کتاب خود به‌ نام «الترجمه والنقل عن الفارسیه فی القرون الاسلامیه الاولى» منتشر کرد. در قرون بعد که به ترجمه اهتمام بیشتری شد، کار به ترجمه از فارسی به عربی محدود نشد بلکه برخی از آثار عربی ازجمله «تفسیر الطبری»، «تقویم الصحه»، و «تاریخ بخاری» به فارسی ترجمه شد.