ترجمه از زبان عربی به زبان فارسی و بالعکس قدمتی طولانی دارد. ترجمه های فارسی به عربی ابتدا از زبان پهلوی (فارسی میانه) و پس از آن از فارسی دری صورت می گرفت. ابن ندیم در الفهرست، خود اسامی کسانی از جمله ابن مقفع، حسن بن سهل و آل نوبخت را که از فارسی به عربی ترجمه کرده اند ثبت کرده است. دکتر محمد محمدی در دهه ۱۹۶۰م. که مستشار فرهنگی ایران در بیروت و رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان بود به جمع آثار ادبی ترجمه شده از فارسی به عربی – در قرون اولیه اسلامی و بویژه در اوائل دوره عباسی – که با ادبیات عرب ممزوج شد و سرانجام جزئی از آن گردید. همت گماشت. وی مطالب کتب «التاج» و «الآئین» را که در منابع عربی و اسلامی به طرق مختلف پراکنده شده بود در جلد اول از کتاب خود بنام «الترجمه والنقل عن الفارسیه فی القرون الاسلامیه الأولى» منتشر کرد. در قرون بعد که به ترجمه اهتمام بیشتری شد کار به ترجمه از فارسی به عربی محدود نشد بلکه برخی از آثار عربی از جمله «تفسیر الطبری»، «تقویم الصحه»، و «تاریخ بخاری» به فارسی ترجمه شد.