لفظ ترجمه و مشتقات آن، در متن‌های لغوی کهن تازی چون: «کتاب‌ُالعین»، خلیل‌بن‌احمد‌ فَراهیدی، ادیب و لغت‌شناس بزرگ تازی و استاد سیبویه و نیز استاد بسیاری از ادیبان پیشتاز دیگر، «جَمْهَره‌ُاللغه» إبن‌دُرَید، «مَقاییسُ اللغه»، أحمدبن‌فارِسی‌ همدانی، «المُحْکَم، و المُخَصَّص»، إبن‌سِیدَه و کتب نَوادِر لغت عربی چون: «النَوادِر فی اللغه»، أبوزَید سعیدبن‌أَوْس أنصاری، «کتابُ النَوادِر» أَبی مِسْحَل أَعْرابی، و «مَجالِس ثَعْلَب»، … نیامده است.