چهار نوع ترجمه

در این مقاله از منظری آموزشی، و براساس واقعیت‌های ترجمه در بازار نشر ایران، به معرفی چهار نوع ترجمه می‌پردازیم. این تقسیم‌بندی لااقل دو فایده دارد: اول اینکه خواننده را با انواع ترجمه ازحیثِ کیفیت آشنا می‌کند. دوم اینکه با تعریف انواع ترجمه و ممکن‌ دانستن آموزش ترجمه، نوعی ترجمه را معرفی می‌کند که می‌توان آن را هدف هر برنامهٔ واقع‌گرایانهٔ آموزش ترجمه قرار داد. این تقسیم‌بندی چهارگانه همچنین به زدودن توهمات موجود در آموزش ترجمه و نیز به توهمات برخی مترجمان تازه‌کار دربارهٔ ترجمه کمک می‌کند.

گروهی می‌گویند ترجمه هنر است، یعنی قابل آموزش نیست. گروهی می‌گویند ترجمه مهارت است، یعنی قابل آموزش است. این دو گروه هر دو درست می‌گویند چون هر گروه به سطحی از ترجمه نظر دارد. ترجمه در سطح حداکثری هنر است و قابل آموزش نیست. البته هر هنرمندی از آموزش کلاسی فایده می‌بیند ولی به‌صرف آموزش کلاسی کسی در سطح حداکثری هنرمند نمی‌شود. این حکم در مورد ترجمه به‌مثابهٔ هنر هم صادق است. ترجمه در سطح حداقلی مهارت است و قابل آموزش. اگر این مفروضات را بپذیریم، پس یکی از الزامات آموزش ترجمه این است که استاد یا برنامهٔ آموزشی، سطحی را که قرار است دانشجو در پایان دوره به آن دست یابد تعریف کند. این سطح همان‌قدر که لازم است تعریف شود همان‌قدر هم لازم است واقع‌گرایانه باشد.


بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *